Op zondag 22 december jl. is door Omrop Fryslân de maandelijkse (Friestalige) gesproken column van Tjalling van der Goot op de radio uitgezonden. Klik hier voor het beluisteren van deze column.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling:
"Sinds deze week staat het Glazen Huis van 3FM in het teken van Serious Request in Leeuwarden. Drie discjockeys vragen op deze wijze aandacht en geld voor een zogenaamde ‘stille ramp’. Dit jaar wordt aandacht besteed aan het probleem van kinderen met diarree in arme landen. Een geweldig initiatief. Ik hoop dat veel geld kan worden ingezameld. Ik ondersteun de actie van ganser harte.
Niet zo dramatisch als de hygiëneramp van Serious Request, maar ook in het strafrecht vraag ik aandacht voor een stille ramp: de bewindspersonen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie. Ik heb wel vaker geuit dat de rechtsstaat bij hen niet in goede handen is. Zo aan het eind van het jaar kijk ik terug op een paar dieptepunten.
Kortgeleden heeft de Raad voor Strafrechtstoepassing in Jeugdbescherming, kortweg de RSJ, het besluit genomen dat Volkert van der G. verlof moet krijgen. De RSJ is de hoogste rechter op het gebied van recht dat te maken heeft met gevangenisregels en verlof. Staatssecretaris Teeven heeft tot deze beslissing het verlof steeds kunnen keren. Volkert had van de rechter een straf gekregen en elke veroordeelde heeft in de wet vastgelegde rechten. Teeven heeft deze rechten, waaronder verlof tegen het einde van de opgelegde gevangenisstraf, niet willen accepteren. De bewindspersoon bepaalt aldus dat Volkert zwaarder moet zitten dan een andere veroordeelde in een vergelijkbare situatie. Ook na de uitspraak van de RSJ heeft Teeven verklaard dat hij zal bezien onder wat voor voorwaarden hij met de uitspraak zal omgaan.
Een rechter is een rechter. In een rechtsstaat hoort men zich daarbij neer te leggen. Ook als het grote publiek Volkert geen warm hart toedraagt. Een groot politicus deint niet mee op de golven van emoties. Teeven kan de regels ook niet naar zijn eigen hand zetten, eigenrichting zou hem vreemd moeten zijn. Als een rechter gesproken heeft, vind ik dat de staatssecretaris zijn mond moet houden.
In de zaak van Robert M. is gebleken dat Teeven de directeur van het huis van bewaring opdracht gaf om het 24-uurs cameratoezicht in de cel steeds te verlengen, ook al had de RSJ een aantal keren geoordeeld dat dit toezicht in strijd was met het recht. Ook dit geeft geen blijk van respect voor rechterlijke beslissingen.
De Raad van State heeft negatief kritisch geadviseerd over een wetsvoorstel van Teeven om de zogenoemde detentiefasering over de kop te gooien. Nu is het nog zo dat een veroordeelde persoon steeds meer vrijheden krijgt naarmate het einde van de gevangenisstraf nadert. Teeven wil dat dit vervalt. Niettegenstaande dit negatieve advies, zet Teeven het wetsvoorstel gewoon door.
Het feit dat Teeven in het kader van de bezuinigingen veroordeelden een deel van de straf met een enkelband thuis wil laten zitten, is eveneens niet goed ontvangen. Als een straf is opgelegd, past het volgens de adviezen niet dat het ministerie eigenmachtig deze straf verandert in elektronische detentie. Niet dat de staatssecretaris zich overigens van deze kritiek iets aantrekt.
De wet waarin is geregeld dat in gewelds- en zedenzaken geen taakstraf meer kan worden opgelegd en waarin is opgenomen dat binnen vijf jaar niet tweemaal een werkstraf kan worden opgelegd, kreeg ook al negatieve adviezen. Desondanks is deze wet door de Kamers geloodst.
Ik kan zo nog even doorgaan.
Adviezen over wetsvoorstellen zijn er niet voor niets. Zij dienen ter harte worden genomen en zorgvuldig te worden meegewogen. En een rechter spreekt ook niet voor niets recht. Aan een rechterlijk oordeel dient men zich te houden, ook al is men het met de inhoud niet eens. Het voordeel van de rechter is dat hij zijn uitspraken niet laat beïnvloeden door een politieke kleur of door de publieke mening. Hij hoeft niet bang te zijn dat hij zijn baan kwijtraakt als de meerderheid van het volk liever een andere uitspraak had gezien. Dat houdt de rechtspraak juist zuiver. Het zou mooi zijn als ook de mannen op Veiligheid en Justitie zuiver aan het werk zouden gaan. Wie weet moeten wij, zodra Serious Request Leeuwarden weer heeft verlaten, daarna aandacht vragen voor deze ‘stille ramp’ bij justitie."