Onlangs verscheen op initiatief van de stichting Mens en Strafrecht een bundel opstellen waarin de menselijke maat – en dan in het bijzonder (het streven naar) een humaan strafrecht – centraal staat. Elf schrijvers met ervaring in het strafrecht – waaronder Jan Boksem - hebben het thema aangegrepen om een opstel te schrijven over een onderwerp dat relevant is om bij stil te staan.
De bijdrage van Jan Boksem gaat over de Wet langdurig toezicht waarmee veroordeelden in Nederland tegenwoordig kunnen worden geconfronteerd. Deze wet maakt het mogelijk om mensen die hun straf of maatregel hebben ondergaan nog gedurende lange tijd in de gaten te houden en aan beperkende voorwaarden te binden. Hun vrijheid kan daardoor aanzienlijk worden beperkt.
In het opstel gaat Boksem in op de wettelijke regeling en op de praktijk zoals die uit de gepubliceerde rechtspraak naar voren komt. Hij wijst erop dat een bepaalde categorie veroordeelde een grotere kans loopt met vrijheidsbeperkingen te worden geconfronteerd, te weten: mensen met een psychiatrische kwetsbaarheid. Dit is een belangrijke constatering, die van de rechter verlangt dat hij terughoudend en alert is. Een kort citaat:
‘Zolang de maatregel vooral één bepaalde categorie verdachten en veroordeelden treft, zal de rechter (die moet beslissen over de oplegging en over de tenuitvoerlegging van de maatregel) zich hiervan bewust moeten zijn en zal hij dit gegeven telkens bij de noodzakelijkheidsbeoordeling moeten betrekken om te voorkomen dat kwetsbare verdachten en veroordeelden onevenredig vaak en zwaar getroffen worden door deze ingrijpende repressieve maatregel, die als preventief middel en ter beveiliging van de samenleving wordt ingezet. Een terughoudende toepassing lijkt hier vooralsnog op haar plaats te zijn.’
Klik hier voor de volledige bijdrage.
De bundel opstellen is uitgegeven bij uitgeverij Boom juridisch en is als deel 102 verschenen in de zogenoemde Pompe-reeks.