Op maandag 25 november jl. was mr. Wim Anker aanwezig in de studio van het VPRO-radioprogramma ‘Schuld & boete’.
De volgende onderwerpen kwamen aan de orde:
1. De wetbeperking taakstraffen.
In een aantal gevallen (gewelds- en zedendelicten en in geval van recidive) mag de rechter niet meer een kale taakstraf opleggen bij volwassenen. Steeds moet er dan daarnaast sprake zijn van een onvoorwaardelijke gevangenisstraf. Deze wet werkt in de praktijk niet. Rechters voelen zich vleugellam en willen in iedere zaak maatwerk leveren. De consequentie is dat rechters soms deze nieuwe wettelijke bepaling negeren. In andere gevallen leggen de rechters naast de taakstraf van bijvoorbeeld 180 uren een gevangenisstraf van 1 dag op. Dit gebeurt met enige regelmaat.
Ook komt het voor dat rechters kiezen voor een lagere sanctie: men legt een geldboete op of een geheel voorwaardelijke gevangenisstraf. Op deze wijze schiet de wet van de bewindslieden zijn doel voorbij! Men schiet in de eigen voet.
2. Er is gesproken over de uitspraken in het kader van art. 12 van het Wetboek van Strafvordering (Sv). Het Openbaar Ministerie beslist in Nederland of een verdachte al dan niet vervolgd wordt. De enige uitzondering is dat slachtoffers of nabestaanden een beroep doen op het gerechtshof. Het gerechtshof kan dan (op grond van art. 12 Sv) een bevel geven aan de officier van justitie om toch te vervolgen. Het probleem is dat er weinig consistentie is in de beslissingen van de vier gerechtshoven (voorheen vijf) in Nederland. Er is weinig lijn te ontdekken en de verschillen tussen de uitspraken van de hoven zijn groot. Zo heeft het gerechtshof te Den Bosch onlangs de officier van justitie bevolen om een advocaat alsnog te vervolgen. Deze advocaat had tijdens een besloten zitting een rechercheur “sukkel” genoemd. Een zeer opmerkelijke en niet geheel begrijpelijke uitspraak in het licht van overige 12 Sv-beslissingen.
3. Binnenkort doet het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden uitspraak in de zaak waarin de grensrechter Nieuwenhuizen is overleden. Hoewel jeugdzittingen in de regel achter gesloten deuren plaatsvinden, hebben de Rechtbank Zwolle-Lelystad en daarna het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden toch aan diverse media toegang gegeven om bepaalde onderdelen bij te wonen. Ook waren er volgens aanwezigen bij de zitting in hoger beroep spanningen rond het beroep dat diverse verdachten deden op het zwijgrecht. Anker huldigt het standpunt is dat dit een recht is dat geëerbiedigd moet worden. Dat recht heeft in deze zaak onder druk gestaan.
Klik hier om het programma te beluisteren (vanaf 41.45 minuten).
