Na het opleggen van een Alcoholslotprogramma (ASP) door het CBR mag iemand niet ook voor hetzelfde feit strafrechtelijk worden vervolgd. Dat heeft de Hoge Raad vandaag bepaald. Klik hier voor de uitspraak.
In het wetboek van strafrecht is bepaald dat een verdachte niet voor hetzelfde feit tweemaal strafrechtelijk mag worden vervolgd. Het ASP is geen strafrechtelijke vervolging, nu het een door een bestuursorgaan (CBR) opgelegde maatregel is. Desondanks oordeelt de Hoge Raad dat het ASP erg lijkt op de situatie dat de rechter een straf oplegt. Er is dan sprake van een in de strafwet verboden dubbele bestraffing. Het OM dient in de strafzaak niet-ontvankelijk in de vervolging te worden verklaard. Concreet betekent dit dat het OM zijn recht om te vervolgen heeft verloren.
Morgen doet de Raad van State uitspraak in een zaak waarin de vraag wordt beantwoord of een ASP mag worden opgelegd.
De uitspraak van de Hoge Raad houdt in dat verdachten in lopende strafzaken niet voor de strafrechter gedagvaard kunnen worden indien zij reeds een ASP opgelegd hebben gekregen. Het OM heeft in 2014 besloten alle lopende strafzaken waarin een ASP was opgelegd te ‘bevriezen’ in afwachting van de uitspraak van de Hoge Raad. Het OM zal naar verwachting deze strafzaken seponeren.
Ons kantoor juicht het arrest van ons hoogste rechtscollege toe. We hebben ons vanaf de invoering van het ASP in 2011 kritisch getoond. De gevolgen van het ASP zijn vaak erg groot, bijvoorbeeld verlies van werk. Het CBR kan echter deze gevolgen van het ASP niet meewegen. Om die reden bepleiten wij het ASP onder te brengen in het strafrecht, zodat een rechter in een strafzaak zo nodig het ASP kan opleggen. Een strafrechter weegt wel alle belangen mee en kan een maatregel eventueel ook voorwaardelijk opleggen.
De uitspraak van de Hoge Raad van vandaag biedt in onze ogen perspectief voor zaken waarin het CBR het rijbewijs ongeldig heeft verklaard. De Hoge Raad ziet immers het ASP als straf. Maar binnen het ASP kan de betrokkene gebruik blijven maken van zijn rijbewijs, zij het tegen hoge kosten en tal van voorwaarden. Bij een ongeldig verklaard rijbewijs kan de betrokkene echter helemaal niet meer van zijn rijbewijs gebruik maken. De gevolgen bij een ongeldig verklaard rijbewijs zijn dus feitelijk groter. Eerdere verweren om - in de lijn van de ASP-rechtspraak - het OM niet-ontvankelijk te verklaren indien het rijbewijs van de verdachte ongeldig is verklaard, zijn tot dusver niet gehonoreerd. Klik hier voor een eerdere publicatie op onze website hierover.
Iedere verdachte van wie het rijbewijs ongeldig is verklaard adviseren wij om zich in de strafzaak door een strafadvocaat te laten bijstaan teneinde de rechter te dwingen een principiële uitspraak te doen of het OM na een ongeldig verklaard rijbewijs voor hetzelfde feit strafrechtelijk mag vervolgen.
