Op zondag 24 februari jl. is door Omrop Fryslân de maandelijkse (Friestalige) gesproken column van mr. Tjalling van der Goot op de radio uitgezonden.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling.
"De opoffering van privacy voor valse veiligheid.
Het lijkt niet zo gek met de veiligheid van ons allemaal. Dat is goed nieuws.
Volgens het CBS nemen de geregistreerde criminaliteitscijfers de afgelopen jaren af. In 2007 werden nog bijna 1,3 miljoen misdaden geregistreerd. Vier jaar later waren dat 100.000 minder. Dat is nog altijd een hele berg, maar wel veel minder als de jaren daarvoor. Een gunstige trend dus.
Een internationaal beveiligingsbedrijf meet elk jaar het veiligheidsgevoel van burgers in diverse landen. In 2011 is bekend gemaakt dat inwoners van Nederland meer en meer onbezorgder worden als het om veiligheid gaat. Uit onderzoek in twaalf landen blijkt dat Nederlanders het beste scoren, dus het hoogste gevoel van veiligheid hebben.
Een groot verzekeringsconcern in ons land onderzoekt hoe burgers denken over zwaarder straffen en over repressie. Volgen de resultaten vindt driekwart van de onderzochte Nederlanders dat het beter is om te investeren in het voorkomen dat jongeren nieuw crimineel gedrag vertonen, dan om achteraf hard te straffen.
Verrassend toch? Natuurlijk is Nederland hiermee nog geen Utopia of El Dorado, het kan altijd beter. Maar dergelijke positieve cijfers horen wij publiekelijk niet vaak. Want waarom zou de strafmaat omhoog moeten als uit onderzoek volgt dat de meeste burgers dat niet nodig zouden vinden? Waarom zou aan politie en justitie meer macht moeten worden gegeven als er minder misdrijven plaatsvinden? Dat lijkt op zijn minst niet logisch.
Hoewel onderzoeken anders aangeven, gaan de bewindslieden van het kabinet rustig door met het indienen van maatregelen die meer macht aan de politie en justitie geven, die straffen hoger maken en die de rechten van een verdachte beperken.
Afgelopen week heeft de minister van Veiligheid & Justitie een nieuw wetsvoorstel ingediend op basis waarvan alle kentekens van auto’s die door de politie met een camera automatisch worden vastgelegd langer bewaard kunnen blijven. De politie kan dan alle kentekens door een databank halen en deze vergelijken. Volgens de minister is dit om misdrijven op te sporen. Dat houdt in dat ook alle kentekens van niet-verdachten bewaard blijven. Dus ook die van u en van mij. Daar ben ik niet blij mee, want wat moet de overheid van mij weten? Niets. Het breekt in in de persoonlijke levenssfeer. Mijn privacy wordt aangetast. Tot op zekere hoogte is dat begrijpelijk als er een grote noodzaak aanwezig is, maar die noodzaak ontbreekt.
Er zullen met dit voorstel mensen in verband worden gebracht met een misdrijf terwijl zij niets met dit misdrijf te maken hebben. Bijvoorbeeld, omdat criminelen over het algemeen niet met hun eigen auto een inbraak of overval plegen, maar juist met een auto die voorzien is van gestolen kentekenplaten. Van uw auto bijvoorbeeld. De Raad van State heeft bovendien in een advies geopperd dat niet te verwachten valt dat de pakkans omhoog gaat. Waarom dan zo’n wetsvoorstel? Privacy wordt opgeofferd voor valse veiligheid.
Ons land is een land waarin het gevoel voor veiligheid blijkbaar toeneemt, waar het aantal misdrijven de afgelopen jaren afneemt en waar de burgers vinden dat preventie beter is dan repressie. Maar tegelijk wonen wij in een land waar kentekens worden opgeslagen van auto’s van onschuldige burgers, waar meer dan elders ter wereld telefoongesprekken worden afgeluisterd en e-mails worden onderschept, waar van een heleboel mensen DNA ligt opgeslagen in een grote databank en waar veelal zonder goede argumenten cameratoezicht plaatsvindt op straat. Het lijken grote tegenstellingen. Sterker nog, het zijn grote tegenstellingen.
Als opsporingsmaatregelen effectief en noodzakelijk zijn, kan ik op zekere hoogte de inbreuk op mijn eigen privacy wel accepteren. Maar zonder noodzaak de privacy opofferen voor discutabele extra mogelijkheden voor de politie, daar heb ik grote moeite mee. En daar zou in mijn visie iedereen moeite mee moeten hebben. We moeten maar hopen dat de politiek kritisch is en het voorstel afschiet. Het zou het leven in een veilig land wat gemoedelijker maken."
Mr. Tjalling van der Goot
