De liquidatie gisteren van confrère mr. Derk Wiersum heeft een diepe schok veroorzaakt. Wij leven mee met zijn dierbaren. Hoewel onderzoek de feitelijke toedracht en de reden van de moord aan het licht moet brengen, lijkt het er op dat Derk Wiersum om het leven is gebracht omdat hij zijn werk als advocaat deed. De aanslag op Wiersum raakt daarom de hele beroepsgroep en legt de kwetsbaarheid van de rechtsstaat bloot. Het geeft aan hoe hard moet worden gevochten om deze rechtsstaat overeind te houden.
Op ons kantoor zijn we ons dagelijks bewust van de bijzondere positie die wij als advocaat in onze samenleving innemen. Er vindt veelvuldig collegiaal overleg plaats over ethische kwesties. Daarbij spelen steevast de kernwaarden van de advocatuur een doorslaggevend rol: onafhankelijkheid, partijdigheid, integriteit, geheimhouding en verschoningsrecht. Die kernwaarden zijn essentieel om als advocaat goed te functioneren. Een goed functionerende advocaat is een van de pijlers waarop de rechtsstaat rust. Een rechtstaat waarin immers niet het recht van de sterkste of rijkste geldt, maar waarin burgers vrije toegang tot de onafhankelijke rechter hebben en zich daarin kunnen laten bijstaan door een advocaat.
Kantoorgenoot Tjalling van der Goot werd precies een jaar geleden verkozen tot Parel van de Balie. Een advocaat die volgens de vakgenoten de kernwaarden van de advocatuur het meest vertegenwoordigde. Het is wrang dat een jaar later een van die kernwaarden - de onafhankelijkheid – ernstig onder druk staat. Een advocaat moet in volle onafhankelijkheid kunnen adviseren en bijstand kunnen verlenen. Invloed van derden is taboe. Door de moord op advocaat Wiersum blijkt dat advocaten kunnen worden beïnvloed door dreiging en geweld. Het zou zelfs kunnen dat zekere personen – denk aan kroongetuigen in zware zaken – geen advocaat kunnen krijgen om hen bij te staan. De rechtsstaat is dan in gevaar.
Vandaag publiceerde de Leeuwarder Courant op de voorpagina een korte opinie van Tjalling van der Goot. Klik hier voor het volledige stuk. Hij betoogt dat de liquidatie de kwetsbaarheid van de rechtsstaat bloot legt. In de afgelopen tijd is het belang van goede, adequate en gespecialiseerde rechtshulp onder druk komen te staan. Denk daarbij – bijvoorbeeld – aan de forse bezuinigingen in de gefinancierde rechtshulp waardoor velen om financiële redenen geen gebruik meer maken van een raadsman. Hulp van een advocaat is helaas geen vanzelfsprekendheid meer. De advocaat – soms als professionele dwarsligger – is wezenlijk is onze samenleving. Door dreiging en geweld komt de onafhankelijkheid in gevaar. “Als een advocaat bij het verlenen van bijstand aan zijn cliënt eerst moet nadenken over risico’s die hij loopt, laat hij handelingen achterwege of verleent hij de bijstand anders dan hij zondert risico’s zou hebben gedaan. De onafhankelijkheid loopt dan gevaar, de advocaat wordt dan immers beïnvloed door de dreiging. Het tornen aan de onafhankelijkheid van de advocaat is – om met de woorden van de algemeen deken te spreken – niet knabbelen aan de randen van de rechtsstaat, het is een hap er uit. Het is een treurige, maar wijze les die iedereen zou moeten leren.”
Ons kantoor hangt vandaag de vlag halfstok.