Op zondag 14 oktober jl. is door Omrop Fryslân de maandelijkse (Friestalige) gesproken column van Tjalling van der Goot op de radio uitgezonden.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling:
"Op 1 december 2011 is het alcoholslot in de wet opgenomen. Vanaf dat moment moeten tal van mensen die onder invloed van alcohol hebben gereden een slot in de auto laten inbouwen. Het is een tester die aan de motor is gekoppeld. De bestuurder moet zo nu en dan in het apparaat blazen om te kijken of hij nog mag doorrijden. Is er alcohol in het spel, dan kan hij de motor niet meer starten.
Het is een maatregel die door het CBR wordt opgelegd, naast de straf in de strafzaak. Het alcoholslotprogramma duurt minimaal 2 jaar en kost alle bij elkaar meer dan € 4.000,00. Dat is veel geld voor iemand die het niet kan betalen. Kan hij het niet betalen, krijgt hij het rijbewijs niet terug. Dat lijkt onrecht op basis van de dikte van de beurs. Sterker nog, dat is onrecht. Maar los hiervan past het alcoholslot wat mij betreft in de rij van niet doordachte wetgeving, een onwijze maatregel! Waarom?
Ik stel voorop dat gebruik van alcohol moet worden aangepakt. Sterker, nog ik juich het toe als de pakkans wordt vergroot. Het strafrecht is ervoor om straffen op te leggen aan mensen die hebben gereden met alcohol. Dit kan onder meer het tijdelijk inleveren van het rijbewijs zijn. Daarnaast zijn in de loop van de jaren gedragsmaatregelen mogelijk geworden, zoals het volgen van een verkeerscursus en medische onderzoeken naar de geschiktheid om motorrijtuigen te besturen. Een scala aan maatregelen is dus voor de autoriteiten beschikbaar om het rijden onder invloed aan te pakken.
Eind 2011 kwam daar dus het alcoholslotprogramma bij. Het doel was om de zwaarste gevallen in het verkeer onder curatele te stellen door een alcoholtester te laten inbouwen. De praktijk is anders. Een paar punten.
1. Het gaat helemaal niet om de zwaarste gevallen. Mensen die in de middencategorie zitten krijgen zo’n slot. Op het ademanalyseapparaat kan men blazen op een schaal van 0 tot – laten we zeggen – 1400. Zij die hebben geblazen tussen 570 en 785 komen voor het slot in van het aanmerking. Eronder niet, erboven niet. Dan snap ik niet dat met het alcoholslot ten doel is gesteld om de zwaarste gevallen aan te pakken. Juist die zwaarste gevallen worden met het alcoholslot niet gepakt.
2. In het parlement is over deze maatregel niet goed nagedacht. Een voorbeeld: bestuurders van brommers onder invloed moeten het rijbewijs inleveren en moeten een slot in – nota bene – een auto laten inbouwen om het brommerrijbewijs weer terug te krijgen. Absurd! De meesten hebben helemaal geen auto en hebben een auto moeten kopen om het slot te laten inbouwen. Of er werd een slot ingebouwd in de auto van vader en moeder. Het rijden op de brommer mocht daarentegen gewoon doorgaan. Terwijl op de brommer nou net met een slok op teveel was gereden. Hoe gek kun je het bedenken? Sinds twee weken is de minister hier ook achter gekomen en heeft het alcoholslot voor brommerrijbewijzen teruggedraaid.
3. Er mag alleen in een personenauto een alcoholslot worden ingebouwd. Maar hoe zit het dan met werknemers die een slot laten inbouwen in de auto van de baas, waar collega’s ook gebruik van maken? Dan moeten de collega’s ook blazen? Of iemand die voor zijn werk in verschillende auto’s moet rijden? Moet dan in alle auto’s sloten worden ingebouwd met steeds € 4.000,00 kosten? Dat kan alleen een rijkaard. Of de vrachtwagenchauffeur die het slot niet in een vrachtwagen mag plaatsen, maar alleen in een personenauto? Die mag dus niet in een vrachtwagen rijden. Dat betekent het einde van het werk. Een taxichauffeur of een vertegenwoordiger mag wel blijven rijden, een truckchauffeur daarentegen niet. Een vreemde zaak. Is dat wat de wetgever wil? Zijn dat de gevolgen die we met zijn allen willen?
Het alcoholslot schiet zijn doel voorbij. Het had gereserveerd moeten worden voor de zwaarste gevallen en voor mensen die vaker zijn aangehouden voor het rijden onder invloed. Niet voor de middencategorie, niet voor de mensen die eenmaal teveel hebben gedronken alvorens te gaan rijden! Daarnaast zou gedacht kunnen worden aan het voorwaardelijk opleggen van een alcoholslot (als een flinke stok achter deur) en aan het niet opleggen van een maatregel in bijzondere gevallen.
Wie weet komt het ooit eens zover. Het invoeren van het alcoholslot past in de traditie van strenger, harder, zonder oog voor de belangen van mensen die een fout hebben gemaakt. "Meer straf en minder begrip voor criminelen" levert de politieke partij winst bij verkiezingen op. De nuance is weg. Ik heb toch de hoop dat dat ooit zal veranderen, wie weet mede door deze column."
