Op dit moment verblijven ca. 200 tbs-gestelden op een zogeheten longstay-afdeling. Het gaat om tbs-patiënten waarbij niet of nauwelijks (meer) behandeling plaatsvindt en waarbij in tegenstelling tot tbs’ers in het algemeen geleidelijke terugkeer in de maatschappij geen doel meer is. In beginsel is een verblijf op de longstay horizonloos. Mr. Anker spreekt van een verkapte levenslange gevangenisstraf. Opvallend is daarbij dat een levenslange gevangenisstraf enkel door een onafhankelijke rechter kan worden opgelegd; plaatsing op de longstay daarentegen is een beslissing van de minister van justitie. De minister is een politieke passant, die ter verantwoording kan worden geroepen door de Kamer. De politieke kleur van een minister kan een rol spelen bij zijn beslissing tot plaatsing op een longstay. Gelet op de enorme gevolgen die een dergelijke beslissing heeft, bepleit Anker een wetswijziging waarbij niet de minister maar een onafhankelijk rechterlijk college besluit over plaatsing op de longstay.
Daarnaast stelt de raadsman voor om doorstroom mogelijk te maken voor longstayers. Er is namelijk een groep personen op de longstay waarbij vaststaat dat deze nooit meer in de maatschappij zal terugkeren, maar het grootste deel van de patiënten op de longstay verblijft daar in zijn visie echter ten onrechte. Door bijvoorbeeld uitstroom naar RIBW instellingen (beschermd en beveiligd wonen) is de longstay voor deze patiënten niet meer nodig en kan met de nodige veiligheidsmaatregelen de kwaliteit van leven voor de tbs-gestelde worden verbeterd.
Kijk hier voor het pleidooi van Wim Anker in de uitzending van Pauw & Witteman.
