In een redactioneel commentaar in het tijdschrift Nieuwsbrief Strafrecht van 24 juni jl. uit Hans Anker ferme kritiek op de nieuwe Wet langdurig toezicht, gedragsbeïnvloeding en vrijheidsbeperking. De wet is inmiddels aangenomen en zal binnenkort in werking treden. Op grond van deze wet kan de rechter – onder meer - aan personen die zijn veroordeeld wegens ernstige gewelds- en zedenfeiten tot een gedeeltelijke voorwaardelijke gevangenisstraf of tbs levenslang toezicht opleggen.
Volgens Anker is de wet ondoordacht en ten aanzien van meerdere aspecten opmerkelijk.
Zo is in de wet opgenomen dat het OM niet verplicht is om de door de rechter opgelegde maatregel uit te voeren. Anker hekelt bovendien het feit dat de nieuwe maatregel wordt ingevoerd vlak nadat een andere vrijheidsbeperkende maatregel in de wet is opgenomen. Het gaat daarbij om de wet waarbij aan een verdachte een gebiedsverbod of contactverbod kan worden opgelegd. Die wijzigingen zijn nog niet eens voldoende geëvalueerd.
Anker vraagt zich af hoe langdurig toezicht er in de praktijk uit gaat zien. “Zal dat op den duur nog effectief zijn? Er wordt naar mijn mening schijnveiligheid geboden.”
Ook de rechtszekerheid is in het geding. De beslissing van de rechter is namelijk dadelijk uitvoerbaar, hetgeen inhoudt dat ook bij een door de verdachte ingesteld hoger beroep de maatregel van langdurig toezicht reeds ingaat. Indien de tenuitvoerlegging van de maatregel in hoger beroep wordt vernietigd, is het recht op schadevergoeding “zeer zuinig”. In de wet is voorts niet expliciet opgenomen dat aan de verdachte een raadsman wordt toegevoegd. Dat is een lacune omdat rechtsbijstand essentieel is bij een zo ingrijpende en belangrijke procedure tot tenuitvoerlegging van deze maatregel en de eventuele verlenging ervan.
Anker merkt nog op dat de wetgever – bewust of onbewust – de wetgeving ten aanzien van minderjarigen niet heeft aangepast waardoor de matregel ook kan worden toegepast aan minderjarigen die met toepassing van het volwassenenstrafrecht gevangenisstraf of tbs opgelegd krijgen. Naar de mening van Anker levert dit strijd op met het Internationaal Verdrag voor de Rechten van het Kind (IVRK).
“Al met al is naar mijn mening de noodzaak en meerwaarde van deze nieuwe en zeer ingrijpende en verstrekkende maatregel niet gebleken. Het zou mij niet verbazen indien strafrechters deze maatregel in de praktijk slechts bij hoge uitzondering toepassen. Ik zou dat toejuichen.”
Klik hier voor het volledige artikel.