Op zondag 19 januari jl. is door Omrop Fryslân de maandelijkse (Friestalige) gesproken column van Tjalling van der Goot op de radio uitgezonden. Klik hier voor het beluisteren van deze column.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling:
"Iedereen heeft recht op een tweede kans. Ook – of misschien wel juist – mensen die fouten in hun leven hebben gemaakt en door een rechter zijn veroordeeld. Dat is althans mijn mening. Maar de trein van Opstelten en Teeven dendert door, neemt slachtoffers mee, maar laat verdachten en daders aan de kant staan. Een van de laatste voorstellen van de bewindspersonen is een bizar voorbeeld hiervan.
Afgelopen week kwamen de mannen van het Ministerie van Veiligheid en Justitie met een wetsvoorstel om veroordeelden mee te laten betalen aan hun eigen verblijf in een gevangenis. Het zegt wat mij betreft een hele boel over het ‘afbraakdenken’ bij deze bewindspersonen. Vergelding en spierballentaal is belangrijker in politiek Den Haag dan het voorkomen van nieuwe strafbare feiten en het proberen om daders weer een plek te geven in de samenleving. Een bespottelijk plan. Waarom?
Iemand die veroordeeld wordt tot een straf, moet straks zijn tijd in de cel tot een maximum van twee jaar zelf betalen. € 16,00 voor één dag. Dat komt op neer op een bedrag van ruim € 11.000,00 voor twee jaar cel.
U moet er alvast maar aan wennen. Een man is ontslagen, heeft geen werk, geen geld en vaak andere problemen. Hij pleegt een diefstal en wordt gepakt. Hij moet zitten. En omdat hij gedetineerd raakt, moet hij betalen. Hij heeft echter juist de gevangenisstraf gekregen omdat hij geen geld had en geld had gestolen. Dan kunt u op uw klompen aanvoelen dat deze man niet kan betalen en na zijn straf dieper wegzakt in zijn financiële moeras. Een ideale situatie om met nieuwe vermogensdelicten zijn hoofd boven water te houden. Wat een rare regeling! Dat kan toch iedereen snappen?
Daar komt bij dat ook mensen die een tijd in voorarrest hebben gezeten, voor de inhoudelijke behandeling van hun zaak zijn vrijgelaten en door de rechter daarna tot een taakstraf of een geldboete veroordeeld zijn, desondanks hun eigen opsluiting tijdens het voorarrest moeten betalen. En dat terwijl de rechter heeft geoordeeld dat geen gevangenisstraf nodig is. Ik kan mijn cliënten niet uitleggen dat dit rechtvaardig is.
Ook ouders van minderjarigen die vastzitten zullen de portemonnee moeten trekken. Ouders lopen dus het financiële risico voor hun eigen kinderen. Terwijl deze ouders zelf niets fout hebben gedaan en vaak ook niet het strafbare handelen van hun kinderen konden tegenhouden. Waarom dan toch betalen?
Ernstig is het idee om ook mensen die TBS opgelegd hebben gekregen de eerste twee jaar te laten betalen. TBS krijgt een veroordeelde echter slechts als de rechter – kortweg – een stoornis in de geestvermogens heeft vastgesteld. De veroordeelde is dus mentaal ziek, hij moet worden behandeld. Maar wie is nou ziek in het hoofd als geregeld wordt dat deze kwetsbare groep financieel wordt uitgekleed door een bedrag van bijna € 12.000,00 te vragen? Bovendien van patiënten die over het algemeen geen enkel vermogen hebben. Die niets verdienen. Zij komen dus na jaren met een dikke schuld uit de kliniek. Wat een geweldig vooruitzicht om deze mensen na de TBS weer deel te laten uitmaken van onze samenleving. Hoe onnozel kun je zijn als je denkt dat zo’n schuld iemand helpt in het resocialisatieproces.
Veroordeelden moeten bovendien straks een vast bedrag betalen voor hun eigen strafproces. Zelfs als de rechter wel schuld aanwezig acht, maar geen straf oplegt. De rechter heeft in zo’n geval eigenlijk geoordeeld dat de persoon in kwestie de gang naar de rechter ten onrechte heeft gemaakt. Wel schuldig, geen straf. Toch betalen. Hoe bedenken ze het?
U merkt wel, ik kan mij over dit voorstel opwinden en ik ben cynisch. Het zal wel niet het laatste plan uit Den Haag zijn. Als de trein van Veiligheid en Justitie niet wordt stopgezet, voorspel ik dat een heleboel meer mensen financiële zorgen krijgen, veel meer mensen vervallen in recidive en nieuwe strafbare feiten zullen plegen, de gevangenissen volstromen en wij een hele harde, koude en strenge samenleving hebben gecreëerd. Goedkoop wordt dus duurkoop. In zo’n samenleving wil ik liever niet wonen. Ik hoop dat het gezonde verstand in de regering terugkomt."
