De politierechter in Leeuwarden heeft op 11 juni jl. een 25-jarige inwoner van Drachten vrijgesproken van het telen van wiet. Opmerkelijk is dat de rechter de sanctie van bewijsuitsluiting toepaste nadat de politie onrechmatig de woning was binnengetreden. Daarmee negeert de rechter, zoals meerdere feitenrechters, de rechtspraak van de Hoge Raad. Het wordt tijd dat de Hoge Raad op dit punt ‘om gaat’.
In de woning trof de politie in december 2013 een hennepkwekerij met 171 planten aan. Volgens de rechter waren de agenten onrechtmatig de woning van onze cliënt binnengegaan. Er was volgens hem onvoldoende verdenking om de woning binnen te treden. Aanleiding voor het binnentreden was vuurwerkoverlast in de woonwijk van onze cliënt en een onbekend persoon die de plaatselijke wijkagent had gemeld dat onze cliënt mogelijk vuurwerk zou verkopen. Deze tip werd echter niet nader onderzocht of gecontroleerd.
Volgens de rechter was de onbekende tip bij de wijkagent over de handel in vuurwerk te weinig concreet en de politie had deze informatie dus eerst moeten verifieren. Er was op basis van die enkele tip dan ook onvoldoende aanleiding om redelijkerwijs te vermoeden dat cliënt in vuurwerk zou handelen. De hulpofficier van justitie had dus geen machtiging mogen afgeven aan de agenten om zonder toestemming van cliënt de woning binnen te gaan en daar op zoek te gaan naar vuurwerk. Vuurwerk werd overigens niet aangetroffen, maar wel een hennepkwekerij. Door dit onrechtmatige optreden konden de resultaten van het politieonderzoek (de aangetroffen hennepplanten) niet voor het bewijs worden gebruikt. Er resteerde vervolgens geen wettig bewijs om tot een veroordeling te komen. De rechter volgde daarmee het pleidooi van raadsman Jeroen Houwink.
De uitspraak is bijzonder. De Hoge Raad heeft in 2013 geoordeeld dat na een vormverzuim in het voorbereidende onderzoek in beginsel geen ruimte is voor bewijsuitsluiting. De sanctie op onrechtmatig politieoptreden moet dan gevonden worden in – bijvoorbeeld - strafvermindering. Rechters kunnen echter moeilijk uit de voeten met deze rechtspraak van de Hoge Raad. Advocaat Houwink wees de rechter ter zitting op vele uitspraken van rechtbanken en gerechtshoven waarin na een onrechtmatig binnentreden door de politie toch bewijsuitsluiting volgde.
De rechtbank in Leeuwarden sprak recentelijk ook cliënten van ons kantoor vrij nadat de politie onrechtmatig een woning was binnengegaan.
De uitspraak wordt door de verdediging omarmd. Door ons kantoor is meermalen kritiek geleverd op de rechtspraak van de Hoge Raad op dit punt. Indien ernstige fouten van de politie niet worden bestraft in de strafzaak, lijkt dat een premie voor de politie om het de volgende keer precies op deze wijze te doen. Er gaat in dat geval geen enkele preventieve werking van een gerechtelijke uitspraak meer uit. Wij hopen dat de Hoge Raad zijn rechtspraak terugdraait en weer toestaat dat na onrechtmatig overheidsoptreden de sanctie van bewijsuitsluiting wordt ingevoerd.
