Op zondag 19 april jl. is door Omrop Fryslân de maandelijkse (Friestalige) gesproken column van Tjalling van der Goot uitgezonden. Klik hier om deze te beluisteren.
Hieronder volgt de Nederlandse vertaling.
“Geld stinkt niet!
Het valt niet mee om verdachte of veroordeelde te zijn. De trend in de afgelopen jaren, waarin de rechten van verdachte zijn beperkt, is tot op heden niet omgebogen. Het wordt tijd dat ook mensen buiten de strafrechtpraktijk zich hierover zorgen gaan maken. Waarom? Ik zal dat proberen uit te leggen.
Zo ligt er een wetsvoorstel waarin veroordeelden een vaste bijdrage moeten betalen na een vonnis ten behoeve van het proces en van slachtofferzorg, ook als het gaat om delicten waarin helemaal geen slachtoffer zijn. Bijvoorbeeld het rijden onder invloed of het telen van hennep. Na een veroordeling voor wat eenvoudiger zaken moet iemand bovenop de straf € 1.380,00 betalen, na een uitspraak in wat zwaardere zaken bedraagt deze bijdrage zelfs bijna € 3.000,00. Een financiële klap die veel veroordeelden niet makkelijk te boven zullen komen. En dan maar hopen dat iemand na zo’n vonnis op het rechte pad blijft, zeg ik cynisch. Resocialisatie is blijkbaar een besmet woord in Den Haag.
Een ander wetsvoorstel houdt in dat aangehouden verdachten zich kunnen laten bijstaan door een advocaat. Op het moment dat deze verdachte te kennen geeft dat een zekere advocaat hem de laatste keer goed geholpen heeft, dat hij een vertrouwensrelatie met deze raadsman heeft en dat hij graag wil dat deze advocaat hem opnieuw helpt, is dat op zichzelf geen probleem. Alleen moet hij dat dan wel zelf betalen. Dan betaalt de Staat dus niet. De verdachte wordt gestraft voor het feit dat zijn advocaat geen piketdiensten draait. Financiële motieven zijn vandaag de dag blijkbaar belangrijker dan de plicht om te zorgen dat iedere verdachte verzekerd blijft van de rechtsbijstand die hij wil.
Maar het kan nog erger. Weer een ander wetsvoorstel regelt namelijk dat veroordeelden moeten betalen voor hun eigen verblijf in de gevangenis. Dat geldt ook voor TBS-ers, dat geldt zelfs voor ouders van minderjarige verdachten. De kosten? € 16,00 per dag met een maximum van twee jaar. Dat is maximaal dus bijna € 12.000,00. Maar veroordeelden hebben over het algemeen geen geld, soms is dat zelfs de reden om een strafbaar feit te plegen, zoals bij diefstal. Hoe bedenkt men dit voorstel om een veroordeelde na zijn straf op te zadelen met een dikke schuld. Wat voor positief effect zou dat hebben? En TBS-ers? Die moeten net zo goed betalen. Maar TBS krijgt iemand als er een stoornis is, beter gezegd als iemand mentaal niet in orde is en daarvoor behandeld moet worden. Geef mij een goede reden om zo’n persoon € 12.000,00 te laten betalen. En ouders van kinderen? Die hebben toch zelf niets gedaan? Een voorstel dat alleen ziet naar geld, niet meer naar de mens en helemaal niet naar de gevolgen.
Het systeem van rechtsbescherming, van een verdachte die op een eerlijke wijze de aanklacht van het Openbaar Ministerie kan bestrijden met een advocaat die hij zelf kan kiezen. Dat systeem is behoorlijk onderuit gehaald. Als de wetsvoorstellen worden aangenomen, dan betaalt de verdachte mogelijk zelf zijn advocaat. Dat kan hij niet, dus neemt hij er geen of neemt hij een ander. Hij betaalt zelf duizenden euro’s voor een proces waar hij niet om heeft gevraagd. Een deel van deze kosten gaat naar slachtoffers, ook als er geen slachtoffers zijn gemaakt. En hij betaalt € 12.000,00 nadat hij een gevangenisstraf heeft gekregen. Het zijn voorstellen uit de koker van de intussen afgetreden minister en staatssecretaris. Er zitten nieuwe mensen op hun post. Die moeten vanzelfsprekend een kans krijgen. Die kans kunnen zij grijpen door deze maatregelen niet door te zetten.
Geld maakt niet gelukkig. Behalve in Den Haag. De mens is voor mij echter meer waard dan de dikte van zijn portemonnee. Mijn streven is dat deze gedachte ooit ook de mening van onze wetgever wordt.”
