De politierechter in Leeuwarden heeft op 27 oktober jl. het openbaar ministerie niet-ontvankelijk verklaard in een zaak waarin de verdachte werd verweten te hebben gereden onder invloed van alcohol. Naast de strafzaak had het CBR aan onze cliënt eerder een alcoholslotprogramma (ASP) opgelegd. Hoewel het CBR een maatregel binnen het bestuursrecht is en het rijden onder invloed strafrechtelijk wordt afgedaan, heeft de rechter geoordeeld dat het ASP punitief van aard is. Niemand in Nederland mag tweemaal betrokken worden in een sanctieprocedure voor hetzelfde feit. Door na het opleggen van het ASP strafrechtelijk te vervolgen voor hetzelfde feitencomplex, wordt de verdachte volgens de rechter tweemaal gesanctioneerd. Het Om is in de vervolging van onze cliënt niet-ontvankelijk.
Het OM heeft geen hoger beroep ingesteld. De uitspraak is daarmee onherroepelijk.
Raadsman mr. Hans Anker voerde ter terechtzitting een zogenaamd preliminair verweer. De raadsman verwees naar een uitspraak van het Gerechtshof Den Haag van 22 september 2014. Dat gerechtshof overwoog dat de bestuursrechtelijke maatregel ASP grote gevolgen kent voor de betrokkene en zeer hoge kosten met zich brengt (€ 4.000,-- à € 5.000,--). Het alcoholslotprogramma wordt ook door de betrokkenen ervaren als een straf. Niemand in Nederland mag tweemaal betrokken worden in een sanctieprocedure voor hetzelfde feit. Art. 68 van het wetboek van strafrecht is dan van toepassing: ne bis in idem.
Na het vonnis van de politierechter in deze zaak kwam er een arrest van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden in een andere strafzaak. Het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden besliste op 5 november ook dat het Openbaar Ministerie dan vervolgens in de strafzaak niet-ontvankelijk moet worden verklaard. Die uitspraak ligt dus in de lijn van de beslissing van het Gerechtshof Den Haag en ook in de sfeer van het vonnis van de politierechter van 27 oktober jl.
Het is een goede zaak dat de strafrechters kritisch zijn in dit soort situaties om te voorkomen dat mensen in feite tweemaal voor hetzelfde feit worden bestraft.