De rechtbank in Leeuwarden heeft op 9 november jl. 33 cliënten in de zogeheten A7-blokkadezaak veroordeeld tot werkstraffen. Klik hier voor de vonnissen.
Op 18 november 2017 is het verkeer op de snelweg A7 nabij Joure tot stilstand gebracht door diverse auto's. De blokkade ontstond na een oproep op Facebook om de bussen met betogers van Kick Out Zwarte Piet te vertragen. Er ontstond een file. In die file stonden ook de drie bussen met betogers die wilden demonstreren tijdens de landelijk intocht van Sinterklaas die dag in Dokkum. De betogers hebben uiteindelijk niet gedemonstreerd.
32 Cliënten werden veroordeeld wegens het medeplegen van het versperren van de snelweg. Daarnaast werden deze cliënten veroordeeld voor het dwingen personen op de A7 stil te blijven staan (dwang). Jenny Douwes werd vrijgesproken van deze feiten; zij werd wel veroordeeld voor opruiing. Alle cliënten zijn vrijgesproken van het verhinderen van een geoorloofde betoging.
Er zijn werkstraffen opgelegd tussen de 80 en 180 uren. Eén cliënt kreeg een werkstraf van 200 uur en een maand voorwaardelijke gevangenisstraf. Dit omdat hij volgens de rechtbank niet alleen de A7 had geblokkeerd, maar ook op de A6 bussen had afgesneden en was gestopt. De rechtbank beschouwt Jenny Douwes als initiatiefneemster van de blokkade. Zij is veroordeeld tot de maximum werkstraf van 240 uur en een voorwaardelijke gevangenisstraf van 1 maand.
De verdediging is teleurgesteld over het vonnis. Volgens raadsman Tjalling van der Goot is door het OM steeds aangegeven dat deze zaak ging om het frustreren van een grondrecht (het uitoefenen van het recht op demonstratie). Juist van dat feit zijn alle cliënten vrijgesproken. Daarmee lijkt de angel uit de zaak te zijn gehaald. Dat is echter in de strafmaat niet terug te zien. Integendeel, ondanks de vrijspraak van het beletten van een geoorloofde betoging oordeelt de rechtbank dat de anti-Zwarte Piet demonstranten hun statische betoging niet hebben kunnen houden als gevolg van de blokkade. Dat is een opmerkelijk oordeel omdat de locoburgemeester heeft verklaard dat de betoging is verboden om andere redenen dan de A7-blokkade.
De rechtbank heeft de diverse ontvankelijkheidsverweren verworpen. Zo ziet de rechtbank – anders dan de verdediging – niet dat het OM onze cliënten onterecht heeft vervolgd nu in vele andere ‘blokkeerzaken’ niet is vervolgd. Volgens de rechtbank zijn die zaken niet te vergelijken. Dat Douwes wel en de persoon die de oproep daadwerkelijk op Facebook heeft geplaatst niet is vervolgd, leidt evenmin tot niet-ontvankelijkheid van het OM in de vervolging. Dat het OM Douwes mag vervolgen, heeft volgens de rechtbank te maken met het feit dat Douwes zich nadien met de actie heeft bemoeid en heeft laten blijken de actie te steunen. Daarmee is haar zaak niet vergelijkbaar met die van de persoon die de oproep heeft geplaatst.
De verdediging heeft moeite met het feit dat de rechtbank in de zaak Douwes niet heeft willen aannemen dat de politie mededelingen aan Douwes heeft gedaan op basis waarvan zij gerechtvaardigd in de veronderstelling verkeerde dat zij voor opruiing niet zou worden vervolgd indien de oproep op verzoek van de politie van Facebook werd gehaald. De oproep is verwijderd, toch is Douwes vervolgd. Nu zij zich nadien niet heeft gedistantieerd van de actie, heeft zij er volgens de rechtbank niet op mogen vertrouwen dat zij niet zou worden vervolgd. Daarmee verwerpt de rechtbank het verweer van de verdediging om het OM niet-ontvankelijk te verklaren in de vervolging wegens opruiing (het plaatsen van een oproep op Facebook) met een verwijzing naar latere handelingen die niets met opruiing te maken hebben. Dat Douwes later sympathie had voor de actie en deze niet afkeurde, speelt echter in de visie van de verdediging geen enkele rol bij de vraag of zij eerder na mededelingen van de politie mocht menen niet voor opruiing te worden vervolgd.
Tegen één cliënt was een onvoorwaardelijke gevangenisstraf geëist. De rechtbank beperkt die straf tot 200 uren werkstraf.
Hoewel Douwes niet aanwezig was op de A7, zij is vrijgesproken van het medeplegen van de blokkade en van dwang, zij gedeeltelijk is vrijgesproken van opruiing voor zover dat zag op geweld of bedreiging met geweld, heeft zij de hoogste straf van alle cliënten opgelegd gekregen. Dat is moeilijk aan onze cliënte uit te leggen. Opmerkelijk is dat de rechtbank Douwes wel heeft vrijgesproken van strafbaar handelen op – kortweg – de A7, maar in de strafmaat haar steun aan de blokkade ten nadele meeweegt.
De verdediging zal met alle cliënten overleggen omtrent de mogelijkheid van hoger beroep. De termijn hiervoor bedraagt veertien dagen.
