In het Algemeen Dagblad van 26 november jl. is een uitgebreid interview met de advocaten Tjalling van der Goot en Wim Anker geplaatst. In het interview laten zij zich kritisch uit over de levenslange gevangenisstraf in Nederland. Levenslang is een uitgestelde doodstraf geworden. De directe aanleiding van het vraaggesprek is hun bijstand in de zaak tegen Patrick S, die in eerste aanleg tot een levenslange gevangenisstraf is veroordeeld.
De straf levenslang is volgens hen inhumaan. In Nederland is feitelijk geen perspectief om als ‘levenslange’ ooit terug te keren in de samenleving. En dat terwijl het Europese Hof voor de Rechten van de Mens oordeelt dat een land uitzicht moet bieden op terugkeer. De staatssecretaris en de minister zijn echter heel helder in hun voornemen: er zal geen resocialisatie plaatsvinden van een tot levenslang gestrafte persoon. Levenslang is dus in ons land echt een leven lang.
In alle andere 27 EU-landen is ofwel sprake van een functionerend gratiebeleid ofwel van een regeling van vervroegde of voorwaardelijke invrijheidstelling na ommekomst van een bepaald aantal jaren ofwel van een toetsing na verloop van jaren. In Nederland is weliswaar formeel sprake van een gratiemogelijkheid, maar in de praktijk functioneert deze niet. De laatste keer dat op inhoudelijke gronden gratie werd verleend was in 1986. Daarna is nog eenmaal gratie verleend, maar die kwestie betrof een terminaal zieke veroordeelde die twee weken na de gratie ook is overleden.
In ons land zijn op dit moment 36 levenslangen. “Zij hebben niets om naar uit te zien. Geen enkele horizon.”
De advocaten bepleiten een toetsing na 20 jaar door een college van rechters, psychiaters en psychologen. “Dan kun je een afweging maken. Wordt hij verteerd door spijt? Zou hij het weer doen? Hoe staat hij nu tegenover zijn daad van toen? De rechter, bedoelt Van der Goot maar, kijkt bij het vonnis door een glazen bol. Wie weet of iemand na 20 jaar in een cel nog steeds gevaarlijk is?”
De twee geloven onwrikbaar in een tweede kans, “al geldt dat niet voor iedereen”. Een overtuigingsdader zou na vrijlating mogelijk opnieuw in de fout gaan. “Maar er zijn ook levenslang gestraften die één moord hebben gepleegd. Hun daad is een momentopname geweest.”
Klik hier en klik hier voor het volledige artikel.
Luister hier naar het interview met Wim Anker in het radioprogramma Evers staat op! op Radio 538 op 26 november jl.
